Drinkwaterbedrijven waarschuwen: als er geen actie wordt ondernomen kunnen nieuwbouwhuizen geen wateraansluiting krijgen. Zeven van de tien waterbedrijven hebben daarvoor onvoldoende reserves achter de hand, blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws.
Pieter Litjens: ‘Vanaf 2030 een nationaal probleem’
In sommige delen van het land, zoals in Groningen, de Achterhoek, West-Brabant en Zuid-Holland, zijn er al problemen. Voorzitter van de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (VEWIN), Pieter Litjens, geeft aan dat het probleem zich in de komende jaren uit zal breiden: ‘Na 2030 geldt dat het voor bijna heel Nederland dat het echt een serieus probleem is.’ Tot en met 2030 zouden er 995.400 nieuwe huizen gebouwd moeten worden. Daarvan liggen 300.000 huizen in gebieden waar de drinkwaterbedrijven nu al op hun reserves interen, meldt brancheorganisatie VEWIN. Waterbedrijf Dunea uit Zoetermeer heeft in 2023 al geweigerd mee te werken aan een nieuwbouwproject om de leveringszekerheid te waarborgen.
Moeizame uitbreiding
Om aan de groeiende vraag te kunnen voldoen moeten drinkwaterbedrijven uitbreiden, maar dat gaat niet altijd even gemakkelijk. De bedrijven die uit willen breiden moeten vergunningen krijgen van de provincies. Deze processen duren lang en provincies houden ook rekening met andere factoren voordat een vergunning verstrekt wordt. In Overijssel bijvoorbeeld, speelt het belang en behoud van de natuur een belangrijke rol. Minister Harbers van Binnenlandse Zaken is in gesprek met de provincies. ‘Iedereen wil dat er voldoende drinkwater is, maar het is de vraag waar die winning moet plaatsvinden. Drinkwaterwinning heeft namelijk consequenties voor de landbouw en de natuur in die omgeving. Dit alles maakt het voor de drinkwaterbedrijven spannend of het gaat lukken om aan de leveringsplicht te blijven voldoen.’
Een mogelijke oplossing is een concept van Brabant Water: het zogeheten drinkwaterlandschap. Dat is een landschap waar benutting van natuurlijke landschapskenmerken zorgt voor zowel voldoende en kwalitatief hoogwaardig grondwater, geschikt voor drinkwaterbereiding, als een hoge, kenmerkende biodiversiteit. Deze mogelijke oplossing en de uitbreidingsvergunningen laten echter lang op zich wachten. Nieuwbouwplannen blijven daarom drinkwaterbedrijven onder druk zetten.