Culturele en maatschappelijk initiatieven moeten het steeds vaker afleggen tegen de financiële kortetermijnbelangen van Nederlandse gemeenten. Dat stellen stadmaker Rinske Brand en financieel expert Alexander Ramselaar. Ondanks de grote culturele waarde van ateliers, buurthuizen en andere maatschappelijke initiatieven worden zij door gemeenten vaak vervangen door woningbouw.
Hoogste bieder
Veel gemeenten stoten niet-strategisch vastgoed– vastgoed dat niet langer bijdraagt aan beleidsdoeleinden – af en verkopen het aan de hoogste bieder. Volgens Brand en Ramselaar wordt te weinig gekeken naar wat maatschappelijk vastgoed op lange termijn oplevert. “Met de focus op de financiële opbrengsten, wordt een pand niet gegund aan de indiener van het beste plan, maar aan de partij met de meeste euro’s. Hiermee worden maatschappelijke en culturele meeropbrengsten over het hoofd gezien. Bovendien hebben gemeenten met deze aanpak vooral oog voor de financiële opbrengsten op korte termijn”, aldus Ramselaar.
Brand: “Een zakelijke overeenkomst sluiten met een culturele partij vinden gemeenten vaak lastig”
In principe verkopen gemeenten hun vastgoed altijd transparant en open. Of dit in werkelijkheid ook gebeurt is de vraag. Commerciële vastgoedpartijen hebben vaak een ruime voorsprong op culturele of maatschappelijke initiatieven. Brand: “Aan een commerciële partij verkopen gaat over het algemeen veel sneller omdat de financiering rap geregeld is. Met een culturele partij, een collectief of burgerinitiatief een zakelijke overeenkomst sluiten, vinden gemeenten vaak lastig, omdat zij minder inzage hebben in de drijfveren en de exploitatiemodellen van deze partijen.
Volgens Brand en Ramselaar komen de mooiste dingen tot stand als gemeenten en culturele en maatschappelijke partijen met elkaar samenwerken in plaats van tegen elkaar in gaan. Ook gemeenten willen, ondanks dat commerciële partijen soms op korte termijn winstgevender zijn, een gezonde exploitatie van een culturele en maatschappelijke functie die bijdraagt aan de stad. Brand en Ramselaar moedigen gemeenten daarom aan om te blijven investeren in cultureel-maatschappelijk vastgoed.
